Mechanizmy lekooporności komórek nowotworowych
Kasia Kuleszewicz | 2005-12-06
Niezwykły mechanizm, dzięki któremu komórki nowotworowe są odporne na chemioterapeutyki został odkryty przez naukowców z Technion-Israel Institute of Technology. Odkrycie to może posłużyć w opracowaniu leków walczących skutecznie z lekoopornymi nowotworami. Dwa artykuły opisujące badania naukowców były opublikowane w magazynie Cancer Research.
W pierwszym projekcie odkryto mechanizm, który powodował, że podczas terapii chemioterapeutykami następowała mutacja w białku ABCG2. Konsekwencją mutacji była możliwość transportu różnych leków antynowotworowych z rodziny antagonistów kwasu foliowego (antifolate) na zewnątrz komórki nowotworowej. (Leki te używane są w zapobieganiu wzrostom różnych rodzajów nowotworów tj. rak piersi, rak jelita grubego, białaczka czy raka płuc). W efekcie tego mechanizmu komórki unikają działania leków i stają się lekooporne co prowadzi do rozwoju choroby nowotworowej.
W swoim eksperymencie naukowcom udało uniknąć powstania mutacji w białku ABCG2, co umożliwiło prawidłowe działanie chemioterapeutyków i zwalczanie nowotworu.
Omawiana mutacja powoduje zmianę aminokwasu co z kolei zmienia strukturę białka ABCG2, które jako zmutowane zachowuje się jak „pompa” pompująca na zewnątrz leki antynowotworowe. Zmutowane białko ABCG2 wyrzucają na zewnątrz leki i powoduje, że nowotwór jest 6 tysięcy razy bardziej odporny na działanie chemioterapeutyków.
Ponieważ odkrycie to może mieć ogromne znaczenie dla działania chemioterapeutyków naukowcy już pracują nad metodą, która pozwoli na zapobieganie występowaniu mutacji w białku.
W drugim eksperymencie przeprowadzonym przez tą samą grupę naukowców odkryto jeszcze jeden mechanizm powodujący lekooporność komórek nowotworowych związany z mutacją w białku ABCG2. Okazało się, że komórki nowotworowe tworzą swoisty zbiornik w którym chemioterapeutyki, które miały działać na nie zabójczo są w zamian tego magazynowane. Sąsiadujące ze sobą komórki nowotworowe są w stanie wytworzyć balonopodobny pęcherzyk, który zachowuje się jak samoopróżniający kosz na śmieci, do którego zmutowane białko ABCG2 przekazuje leki antynowotworowe.
Zmutowane białko ABCG2 jest znajdowane w dużych ilościach w zewnętrznej błonie pęcherzyków ulokowanych wzdłuż sąsiadujących ze sobą komórek nowotworowych. Białko „oczyszcza” komórki nowotworowe z chemioterapetyków takich jak mitoxatrone i powoduje gromadzenie ich w pęcherzykach.
Tak jak w poprzednim eksperymencie naukowcy pokazali, że opóźnienie wystąpienia mutacji w białku powoduje, ze chemioterapeutyki mogą działać niszcząco na komórki nowotworowe.
Źródło: American Society for Technion-Israel Institute of Technology
Dodatkowe informacje o działaniu białka ABCG2 w lekooporności: aapspharmsci.org
Komentarze
Baska | 2005-12-12 00:00:00
Bardzo interesujące badania i artykuł. Niesamowita jest złożoność problematyki związanej z chorobami nowotworowymi, aż trudno uwierzyć ile czynników może i decyduje o wyleczeniu człowieka z nowotworu.
Jaa | 2007-02-05 00:00:00
Niesamowita jest w ogóle złożoność budowy komórek i organizmów żywych i mechanizmów ich funkcjonowania. Im więcej wiemy tym więcej dowiadujemy się ile jeszcze nie wiemy. Nie che mi się wierzyć że to wszystko jest wynikiem bezmyślnej, przypadkowej ewolucji. W XIX wieku gdy powstawała teoria ewolucji wszystko wydawało się dużo prostsze. Nie to żebym był zwolennikiem kreacjonizmu, bo prostu "wiem że nic nie wiem" a chciałbym poznać prawdę.