Uniwersalna krew
Katarzyna Kopka | 2007-04-10
W wielu przypadkach lekarze zmuszeni są do natychmiastowego przetoczenia pacjentowi krwi bez znajomości jego grupy krwi. Podanie złej to natychmiastowa reakcja komórek układy immunologicznego. Tylko jedna grupa krwi – grupa 0 - może zostać bezpiecznie podana pacjentom z każdą grupą. Jednak jej brak jest głównym problemem podczas transfuzji w szpitalach. Przełom w tej dziedzinie niewątpliwie stanowią badania międzynarodowej grupy, którzy opracowali metodę uzyskiwania grupy 0 z każdej innej grupy krwi przy użyciu enzymów bakteryjnych. Technika jest na razie w fazie testów. W ciągu pięciu lat ma być dostępna dla pacjentów w szpitalach.
Istnienie grup krwi odkrył Karl Landsteiner w 1900 roku. Wiadomo, iż ludzie posiadają cztery podstawowe grupy krwi : A, B, AB oraz 0. Przynależność do każdej z nich uwarunkowana jest obecnością lub brakiem różnych cząsteczek cukrów na powierzchni czerwonych krwinek. Osobniki z grupą A mają przeciwciała przeciwko grupie B i odwrotnie. Krew AB posiada antygeny przeciwko A i B. Natomiast osobniki z grupą 0 nie posiadają antygenu, w związku z czym są oni uniwersalnymi dawcami i ich krew może mieszać się z każdą inną grupą nie wywołując reakcji układu immunologicznego. Ta właśnie grupa krwi jest najbardziej poszukiwana w szpitalach podczas transfuzji. Jednak jej brak to poważny problem, zwłaszcza , iż chodzi tu o ratowanie życia ludzkiego. Dlatego też naukowcy rozpoczęli poszukiwanie alternatywnej drogi pozyskiwania zerowej grupy krwi.
Najnowsze wieści w tej dziedzinie są niezwykle obiecujące. Naukowcy opracowali metodę uzyskiwania grupy 0 z każdej innej; proces jest wydajny i niedrogi. Wyizolowali oni enzymy bakteryjne – biologiczne "nożyce" - zdolne do usuwania cząsteczek cukrów z powierzchni czerwonych krwinek, które to cukry wywołują reakcje układu immunologicznego. Pierwsze badania przeprowadzone na grupie 0 wykazały, iż jest to proces bezpieczny i nie powoduje żadnej negatywnej reakcji organizmu biorcy. Rezultaty ich badań zostały opisane w Nature Biotechnology.
Poszukiwania odpowiednich enzymów trwały już od dłuższego czasu. W 1980 roku naukowcy wyizolowali enzym z ziaren kawy, który umożliwiał uzyskanie grupy 0 z grupy B. Uzyskana w ten sposób krew zachowywała się u hospitalizowanych pacjentów tak samo jak zwykła krew. Jednak enzymy te były drogie. Dodatkowo musiały być stosowane w kwaśnym pH, które niszczy czerwone krwinki. Ponadto nie odnaleziono enzymów konwertujących grupę A do 0. W związku z tym badania zawieszono.
Dlaczego tak trudno było odnaleźć te właściwe enzymy? Kierownik wspomnianej grupy naukowców Henrik Clausen z University of Copenhagen powiedział, iż powodem było poszukiwanie ich przy użyciu prostych cukrów, które nie zachowują się tak jak cukry na powierzchni czerwonych krwinek. Ostatnio wyizolowane bakteryjne enzymy z grupy glikozydaz, tną cukry na powierzchni krwinek każdej z grup krwi, co więcej działają w neutralnym pH. Zanim odnaleziono dwa potencjalnie przydatne w procesie, przebadano pod tym katem 2.500 grzybów i bakterii. Badania pokazały, że bakteryjne enzymy są 1000 razy skuteczniejsze w usuwaniu antygenów B niż enzymy kawowe. Dodatkowy enzym, który usuwa antygeny A, czyni to odkrycie przełomowym w transformacji grup krwi. Licencję na niniejsze enzymy usuwające antygeny z erytrocytów i dające enzymatycznie przekształconą grupę 0 (ECO - enzyme-converted group 0) posiada firma ZymeQuest Inc. Firma zaprojektowała również urządzenie pozwalające jednocześnie obrabiać 9 jednostek krwi przy użyciu enzymu w ciągu 90 minut.
Opracowany proces jest obecnie w drugiej fazie klinicznych badań. Wstępne próby wykazały brak jakichkolwiek negatywnych reakcji organizmu. Wyniki są niezwykle obiecujące i jeśli potwierdza się w dalszych badaniach produkt będzie mógł być wprowadzony na rynek.
Źródła:
http://www.gazetawyborcza.pl/1,75476,4033134.html http://wiadomosci.onet.pl/1513016,16,1,0,120,686,item.html
http://www.technologyreview.com/Biotech/18467/
Komentarze
Raissa2012 | 2008-02-13 21:25:52
Brawo! przełom niewątpliwy, oby jak najszybciej doszło do realizacji !